Bakara Suresi 122. Ayetin Tefsiri

يَا بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّت۪ٓي اَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَاَنّ۪ي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعَالَم۪ينَ

"Ey İsrailoğulları! Size ettiğim onca iyiliği ve sizi o çağdaşlarınıza üstün kıldığımı  aklınızdan çıkarmayın!"(Bakara 2/122)

İsrailoğullarının üstünlüğü konusunda Bakara 122. ayette bu günkü meallerin çoğunda "tüm alemlere" diye çevrilmekte olan "el alem" ifadesi, aksine  elif lamlı geldiği için sadece belirli bir şeyi ifade etmektedir. Doğru olan çeviri "o alem" ifadesidir. israiloğullarının üstün kılındığı dönemin Hz. Musa döneminde yaşadıkları ve onun ümmeti oldukları dönem olduğu anlaşılmaktadır. Allah-u Teala şöyle buyuruyor: "Her nebinin ümmeti, yaşadığı dönemin en üstün toplumu olur. Allah Teâlâ müslümanlar için de şöyle demiştir: “Eğer inanıyorsanız en üstün sizlersiniz.” (Al-i İmran 3/139)

Allah-u Teala şöyle buyuruyor: "Ey İsrail oğulları! Size ettiğim iyilikleri hatırlayın. Bana verdiğiniz sözü yerine getirin ki ben de size verdiğim sözü yerine getireyim . Yalnız benden çekinin."(Bakara 2/40) Yani gereğini yapıp, Allah'a teslim olanlar bu sözü almışlardır. İsrailoğulları; Firavun ve hanedanı tarafından köleleştirilme, türlü işkencelere ve sürgünlere maruz kalma gibi gördükleri onca zulümden kurtulmuş ve feraha çıkarak büyük hazinelerin sahibi olmuşlardır. Ayetlerde bu husus şöyle ifade edilmektedir: "Bunun üzerine onlara hak ettikleri cezayı verdik ve hepsini denizde boğduk.  Çünkü mucizelerimiz karşısında yalana sarılıyorlar ve onları bilmezlikten geliyorlardı. Bereketlerle doldurduğumuz o toprakların doğusunu ve batısını da ezmeye çalıştıkları kavme verdik. Sabır göstermeleri sebebiyle Rabbinin İsrailoğullarına verdiği güzel söz böylece yerine gelmiş oldu. Firavun’un ve kavminin yaptıkları işleri ve yükselttikleri bütün değerleri de yerle bir ettik. "(Araf 7/136-137) Fakat yaşanan bunca şeyden sonra olanları unutan ve nankörlük eden israiloğulları şirke meyletmişlerdir. "İsrailoğullarını denizden geçirdik; derken putlara tapan bir kavme rastladılar, dediler ki: “Musa! Onların tanrıları gibi bir tanrı da bize yapsana!” Dedi ki: “Siz gerçekten kendini bilmez bir kavimsiniz.  Bu putperestler tutarsızlıklar içindedirler; yapmakta oldukları her şey de boştur. Dedi ki, "Size Allah’tan başka bir tanrı mı ararım? Hâlbuki o sizi bu âleme üstün kılmıştır."(Araf 7/138-140) Nitekim Allah tarafından;  devrin en büyük kralı ve büyük zulmün sahibi yerle bir olmuş ve kendilerin iki peygamber gönderilmiş, dünyalıkları da ahiretlikleri de verilmişti. İşte üstünlük kendilerine Peygambere uyup sabretmeleri karşısında verilenlerdir. Yoksa bu üstünlük onların ırkı ile ilgili değildir. Zaten İsrailoğulları da Mekkeli müşrikler de Hz. İbrahim soyundan gelmişlerdir. Dolayısıyla üstünlük soy ile olsaydı, müşrikler de aynı soydan olduğundan üstün kılınmış olurdu. Bulunduğu aleme üstün kılınma meselesi herkes için her zaman böyledir, peygamber ve ona uyan müminlere verilen bir sözdür. "Kişinin kendi gayreti dışında yaptığı onun değildir"(Necm 53/39) ayetinden de anlaşıldığı üzere Allah-u Teala üstünlüğü kişinin kendi gayretine bağlamıştır. Yani üstünlük her insana eşit uzaklıktadır. Kendilerine verilen üstünlük karşılığında israiloğullarının yaptığı şey unutmak ve nankörlük etmek olmuş ve bize de bundan ibret almak ve aynı nankörlüğü yapmamak için büyük gayret göstermek düşmektedir.