Bakara Suresi 35. Ayetin Tefsiri

وَقُلْنَا يَٓا اٰدَمُ اسْكُنْ اَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَاۖ وَلَا تَقْرَبَا هٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِم۪ينَ

"Dedik ki “Âdem! Sen eşinle birlikte şu bahçeye yerleş, beğendiğiniz yerden çekinmeden yiyin, ama şu ağaca yaklaşmayın, yoksa yanlış yapanlardan olursunuz.” (Bakara 2/35)

Geleneksel islam anlayışına göre Hz. Adem'in eşiyle birlikte cennete yerleştirildiği bilinmekte ve Bakara 35. ayet meallere de böyle geçmektedir. Fakat bilindiğinin aksine orası cennet değil, dünyadaki bir bahçedir. Çünkü Adem dünyada yaratılmıştır "Rabbin meleklere ben bu arzda (dünyada) bir halife/mahluf yaratacağım dedi"(Bakara 2/30) ayrıca "cennet" kelimesi "üzerinde bitkiler sebebiyle, toprağı örten yer, bahçe" demektir. Ebu Hanife, İmam Maturidi ve Ehli sünnetin muhakkik alimlerine göre de bu cennet, dünyadaki bir bahçedir.Kuranda cennet, dünya bahçeleri için de kullanılır. (Bakara 2/265) Cennetin ayrıca el-cennet şeklinde de geçtiği yerler vardır. (Kalem 68/17) "Ashabul Cenneti"(bahçe sahipleri) Bu bahçe sahipleri (ashabul cenneti), fakir fukaraya bir şey vermemek için erkenden cennetlerine/bahçelerine gittiklerinde, afet ile bahçenin yerle bir olduğunu görüyorlar. (Kalem 68/17-32)

Ayette geçen rağad =رغد sözü, güzellik ve bolluk anlamına gelir (Müfredat). Bahçedeki yiyecekler de hem güzeldi hem de tükenme endişesi yoktu. Bu iki anlamı da ifade etmesi için kelimeye “hiç çekinmeden” anlamı verdik.

Türkçe mealler genellikle, “... yoksa zalimlerden olursunuz” şeklindedir. Zalim, Arapçada, yapmaması gerekeni yapana denir (Müfredat). Türkçede ise, “bir kimsenin hakkını zorla elinden alan, haksız, merhametsiz ve gaddar” adam demektir. Bu iki anlam birbirine uymadığından zulme “yanlış yapma” anlamı verdik. 

Ahirette verilecek olan cennet nerede?

Necm suresinde 14. ayette "sidretül müntehanın yanında", 15.ayette "O'nun yanında cennetül meva vardır" denmektedir. Demek ki cennet 7.kat semadan itibaren başlımaktadır. Yerden bakıldığında, cennetin görülmesini engelleyen göklerdir. Gökler dürülünce cennet gözükecektir. Tekvir 13'de "cennet yaklaştırıldığında göklerin bir defter gibi rulo olarak dürüleceği söylenmektedir. (Enbiya 21/104) Yeryüzü durup, gökler dürülünce, cennet yaklaşmış olacaktır.(Zümer 39/67)

Ahiretteki cennet farklıdır;

a. Orada insan, canı neyi isterse yiyecektir. (Enbiya 21/102) Yasak yoktur.

b. Oradan çıkarılma yoktur.

c. O cennete şeytan giremez.

d. Orada imtihan yoktur.

Hz. Ademin cenneti nerededir?

Kanaatimiz, kesin olmamakla birlikte Hz. Adem'in cennetinin Mekke'de olmasıdır. "İnsanlar için yapılmış ilk ev, elbette Bekke/Mekke'de olandır." (Ali İmran 3/96) Mekke kıtaların tam ortasındadır. Kuran da oraya ümmül kura/kentlerin anası diyor. Adem o binayı Mekke'de yapmıştır. Muhtemelen sebep oluyor.  Müzdelife; gerdeğe girilen yer demektir. Diğer adı ise cem; birleşilen yerdir. Adem ile Havva, geceyi Müzdelife'de geçirmiş olmalılar. Onlar, Mina'da cenneti görmüş ve cennetten çıkmaları için kışkırttığı şeytanı taşlamışlardır. Sonra hz. Adem Mekke'ye inip ilk evi yapmıştır. Bekke, Tevrat'ta da var, Mekke demektir. (Ali imran 3/96) "hüden lil alemin/tüm insanlar için bir hadiyet/hedef yani kıbledir" İlk kıble ve son kıble kabedir. Beyti Makdis'in kıble olması, Hz. Davut zamanında geçici olarak emredilmiştir. Hz. Davut arsasını almış, oğlu Hz. Süleyman yapmıştır. Kitaplarında kabenin kıble olacağı bilgisi olmalıdır. "Kendilerine kitap verilenler, bunun Rablerinden gelen bir gerçek olduğunu çok iyi bilirler"(Bakara 2/144) ifadesinde bilinenin kabe olduğu düşünülmektedir. Hz. İbrahim ise kabeyi temellerini bularak yeniden yaptırmıştır.