KUREYŞ

TEFSİR
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
İyiliği sonsuz, ikramı bol Allah’ın adıyla...[*]

[*] "Rahmân” ve “Rahîm" kelimeleri, rahmet (رحمة) kökündendir. Rahmet, iyilik ve ikramı gerektiren incelik anlamındadır. Allah’ın özelliği olarak kullanılınca sadece iyilik ve ikram anlaşılır (Müfredât). Rahmân “rahmeti her şeyi kuşatan” demektir. Bu özellik Allah’tan başkasında olmayacağı için “iyiliği sonsuz” diye çevirdik. Rahîm “çok merhametli” demektir. Bu özellik Allah’ın dışındaki varlıklarda da olabilir. Nitekim ‘rahîm’ kelimesi, Tevbe 9/128. âyette Resulullah için; Fetih 48/29. ayette ise müminler için kullanılmıştır.
(Kureyş 106/1)
لِا۪يلَافِ قُرَيْشٍۙ
Kureyşlilere karşı (kalplerde) bir sıcaklık oluşturduğu için;

(Kureyş 106/2)
ا۪يلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَٓاءِ وَالصَّيْفِۚ
(özellikle) kış ve yaz yolculuklarında onlara karşı sıcaklık oluşturduğu için,

(Kureyş 106/3)
فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هٰذَا الْبَيْتِۙ
onlar da bu Beyt'in (Kâbe’nin)[1*] Rabbine kulluk etsinler,[2*]

[1*] Kureyş, Muhammed aleyhisselamın mensubu olduğu, Mekke’nin yönetimini elinde tutan ve Kâbe’ye hizmette önde gelen Arap kabilesidir. Mekke, hem hac ve umre ibadetlerinin yapıldığı yer hem de önemli bir ticaret merkezidir (Âl-i İmran 3/96, Hac 22/27-28).

[2*] En’am 6/102, Neml 27/91.

 
(Kureyş 106/4)
اَلَّذ۪ٓي اَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَاٰمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ
Onları açlıktan (koruyup) doyuran[1*] ve korkudan emin kılan Rabbe![2*]

[1*] Bakara 2/125-126, İbrahim 14/35-37.

[2*] Kasas 28/57, Ankebut 29/67, Tin 95/3.