KÂRİA

TEFSİR
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
İyiliği sonsuz, ikramı bol Allah’ın adıyla...[*]

[*] "Rahmân” ve “Rahîm" kelimeleri, rahmet (رحمة) kökündendir. Rahmet, iyilik ve ikramı gerektiren incelik anlamındadır. Allah’ın özelliği olarak kullanılınca sadece iyilik ve ikram anlaşılır (Müfredât). Rahmân “rahmeti her şeyi kuşatan” demektir. Bu özellik Allah’tan başkasında olmayacağı için “iyiliği sonsuz” diye çevirdik. Rahîm “çok merhametli” demektir. Bu özellik Allah’ın dışındaki varlıklarda da olabilir. Nitekim ‘rahîm’ kelimesi, Tevbe 9/128. âyette Resulullah için; Fetih 48/29. ayette ise müminler için kullanılmıştır.
(Kâria 101/1)
اَلْقَارِعَةُۙ
Gümbürdeyecek olan![*]

[*] Gümbürdeyecek olan, ahirette yeniden yaratılmış insanların mezarlarından kalkmaları için çalınan sûrun yani kalk borusunun çıkaracağı gümbürtüdür (A’raf 7/187, Neml 21/87, Zümer 39/68, Hâkka 69/13-15, Abese 80/33).
(Kâria 101/2)
مَا الْقَارِعَةُۚ
Nedir o gümbürdeyecek olan?

(Kâria 101/3)
وَمَٓا اَدْرٰيكَ مَا الْقَارِعَةُۜ
Gümbürdeyecek olanın ne olduğunu sana kim bildirebilir![*]

[*] Hâkka 69/1-4.

 
(Kâria 101/4)
يَوْمَ يَكُونُ النَّاسُ كَالْفَرَاشِ الْمَبْثُوثِۙ
O (gümbürdemenin olduğu) gün insanlar yayılmış kelebekler gibi olur;[*]

[*] Yasin 36/51, Meâric 70/43-44, Kamer 54/7.
(Kâria 101/5)
وَتَكُونُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِۜ
dağlar ise çırpılmış renkli yünler gibi olmuş olur.[*]

[*] Yeniden diriliş gününden önce dağların durumunu anlatan diğer ayetler için bkz: Kehf 18/47, Taha 20/105-107, Tur 52/10, Vakıa 56/5-6, Hakka 69/14, Mearic 70/9, Müzzemmil 73/14, Mürselat 77/10, Nebe 78/20, Tekvir 81/3.

 
 
(Kâria 101/6)
فَاَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوَاز۪ينُهُۙ
Artık kimin tartıları (sevapları) ağır gelirse

(Kâria 101/7)
فَهُوَ ف۪ي ع۪يشَةٍ رَاضِيَةٍۜ
o, bütün beklentileri karşılayan bir yaşayış içindedir.[*]

[*] A’raf 7/8, Enbiya 21/47, Mü’minun 23/102, Neml 27/89, Hâkka 69/19-21.
(Kâria 101/8)
وَاَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوَاز۪ينُهُۙ
Kimin de tartıları (sevapları) hafif gelirse

(Kâria 101/9)
فَاُمُّهُ هَاوِيَةٌۜ
onun anası (onu sarıp sarmalayacak olan) Hâviye’dir.[*]

[*] A’raf 7/9, Mü’minun 23/103-104.
(Kâria 101/10)
وَمَٓا اَدْرٰيكَ مَا هِيَهْۜ
Hâviye’nin ne olduğunu sana kim bildirebilir![*]

[*] Hümeze 104/5-9.

 
(Kâria 101/11)
نَارٌ حَامِيَةٌ
O, kızgın bir ateştir.[*]

[*] Nisa 4/56, Mülk 67/6-8, Ğaşiye 88/4.